VOORAANKONDIGING THEMADAG: HET JAAR 1020 IN 2020, vrijdag 12 juni 2020
In het jaar 1020 ondernam Paus Benedictus VIII een ongewone reis. Hij verliet zijn machtsbasis in Rome en trok met een grote delegatie over de Alpen naar Bamberg in Zuid-Duitsland. Daar ontmoette hij Hendrik II, bijgenaamd de Heilige, de keizer van het Heilige Roomse Rijk, om hem om hulp te vragen tegen de Byzantijnse keizer die met zijn troepen een verpletterende nederlaag had toegebracht aan de Lombarden en Normandiërs in Zuid-Italië. De Paus zag zijn eigen machtsbasis serieus bedreigd. Hoewel Hendrik zich liet overhalen om met zijn leger ten strijde te trekken tegen de Byzantijnen, leverden deze militaire campagnes uiteindelijk weinig op. De Byzantijnse aanwezigheid in Zuid-Italië hield voorlopig stand. Op Sicilië hadden de Byzantijnen in 1020 al lang hun macht verloren. Dat was al zo’n twee eeuwen stevig in handen van Arabische moslims.
De hoofdrolspelers uit 1020 zijn nu tot schimmen van het verleden geworden. Het toneel, de Middellandse Zee als gebied waar grenzen verdedigd, betwist en overschreden worden is echter dagelijks in het nieuws. De wereld van 1020 kent allerlei ontwikkelingen die ons, in het jaar 2020, maar al te bekend voorkomen. De strijd om grenzen en de bewaking ervan is nog even actueel als toen Hendrik II ten strijde trok tegen de Byzantijnen, al liggen de grenzen nu soms heel anders. Het is echter ook nu nog relevant om ons af te vragen waarom grenzen nodig zijn? Wie of wat worden door grenzen binnen- of juist buitengesloten?
Twee werelden, maar met veel raakvlakken. Wij – dr. Daniëlle Slootjesen dr. Mariëtte Verhoeven, afd. Oude Geschiedenis, Radboud-universiteit – nodigen u van harte uit om mee te doen aan onze thema-dag. Wat heeft de wereld van 1020 gemeen met die van 2020? Wie woont waar en hoe goed kennen we elkaar als buren? Rondom kleinere thema’s zoals zichtbare en onzichtbare grenzen, politieke diplomatie, uitwisselingen van kunst en cultuur gaan we samen kijken naar de manier waarop in beide werelden de maatschappij vorm werd en wordt gegeven en hoe wij vandaag de dag omgaan met situaties die vergelijkbaar zijn met die in het verleden.
